บัวสี่เหล่า

บทเรียนที่ 1 (ของผู้บริหาร)
เข้าใจคนดั่งบัวสี่เหล่า

         ในทางพระพุทธศาสนาพระพุทธเจ้าได้เปรียบเทียบคนเหมือนดังบัวสี่เหล่า   คนแต่ละคนมีความแตกต่างกัน  คนประเภทใดสามารถรับรู้ฟังเข้าใจในเวลาอันรวดเร็ว ประเภทใดต้องใช้เวลาในการรับรู้ ประเภทใดต้องเพียรพยายามถึงจะเข้าใจในไม่ช้าและสุดท้ายประเภทใดไร้ความเพียร          ขาดความอดทนต้องคนประเภทนี้ไป  พระพุทธองค์ทรงพิจารณาสัตว์โลกเปรียบเหมือนบัวสี่เหล่าดังนี้

บัวเหล่าที่หนึ่งดอกบัวที่อยู่พ้นน้ำ   พวกที่มีสติปัญญาฉลาดเฉลียว เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมก็สามารถรู้   และเข้าใจในเวลาอันรวดเร็ว  เมื่อต้องแสงอาทิตย์ก็เบ่งบานทันที (อุคฆฏิตัญญู)

บัวเหล่าที่สองดอกบัวที่อยู่ปริ่มน้ำ   พวกที่มีสติปัญญาปานกลาง เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมแล้วพิจารณาตามและได้รับการอบรมฝึกฝนเพิ่มเติม จะสามารถรู้และเข้าใจได้ในเวลาอันไม่ช้า ซึ่งจะบานในวันถัดไป (วิปัจจิตัญญู)

บัวเหล่าที่สามดอกบัวที่อยู่ใต้น้ำ   พวกที่มีสติปัญญาน้อย แต่เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมแล้วพิจารณาตามและได้รับการอบรมฝึกฝนเพิ่มอยู่เสมอ มีความขยันหมั่นเพียรไม่ย่อท้อ มีสติมั่นประกอยด้วยศรัทธา ปสาทะ ในที่สุดก็สามารถรู้และเข้าใจได้ในวันหนึ่งข้างหน้า  ซึ่งจะค่อยๆ โผล่ขึ้นเบ่งบานได้ในวันหนึ่ง (เนยยะ)

บัวเหล่าที่สี่ดอกบัวที่จมอยู่กับโคลนตม  พวกที่ไร้สติปัญญา และยังเป็นมิจฉาทิฏฐิ แม้ได้ฟังธรรมก็ไม่อาจเข้าใจความหมายหรือรู้ตามได้ ทั้งยังขาดศรัทธาปสาทะ ไร้ซึ่งความเพียร  ยังแต่จะตกเป็นอาหารของเต่าปลา   ไม่มีโอกาสโผล่ขึ้นพ้นน้ำเพื่อเบ่งบาน (ปทปรมะ)

 

เมื่อเราเข้าใจเปรียบเทียบคนเหมือนดังบัวสี่เหล่านี้แล้ว  เราต้องเลือกคนในการเป็นเพื่อน คนคนไหนสอนได้ คนไหนสอนไม่ได้ คนไหนไม่ควรให้คำแนะนำ คนไหนควรเว้นและห่างไกล ถ้าไม่เข้าใจคนดังบัวสี่เหล่านี้จะมีภัยในภายหลังได้     ให้เลือกสอนได้เฉพาะสอนได้เท่านั้น    ธรรมชาติคนในระดับเดียวกันไม่มีใครให้คนอื่นมาเก่งกว่าเสมอตนได้เป็นเช่นนี้   

ความอดทนอดกลั้น การใช้สติ สมาธิและปัญญาในการดำเนินชีวิตและแก้ไขปัญหา ไม่ลดละความเพียรพยายามในการเรียนรู้  รับรู้ฟังและนำประสบการณ์มาเป็นบทเรียนในครั้งต่อไป.......